T.C. Sağlık Bakanlığı, Türk Toraks Derneği ve GARD Türkiye, Pulmoner Rehabilitasyon Haftası kapsamında akciğer hastalıkları olan ve bu nedenle hayat kalitesi düşen hastaların sorunlarına ve yapılması gerekenleri açıkladı.
“Pulmoner Rehabilitasyon Enfeksiyonlardan Da Koruyor” KOAH, astım gibi uzun süreli nefes darlığı olan hastaların yaşam kalitesini arttırma, hareket kabiliyetini arttırma amaçlarıyla çeşitliği eğitimler verilirken farkındalık da yaratılmaya çalışılıyor. Pulmoner rehabilitasyon hastaların güvenli şekilde egzersiz yapabilmesini sağlarken, enfeksiyonlardan da korunmaya yardımcı oluyor. Bu yıl 14-20 Mart 2022 tarihleri arası Pulmoner Rehabilitasyon Haftası olarak belirlenmiş olup tüm yurtta GARD Türkiye, T.C. Sağlık Bakanlığı ve Türk Toraks Derneği ile birlikte konu ile ilgili çeşitli etkinlikler yapılması planlanmıştır. Bu kapsamda ortak bir yazılı açıklama yapan Sağlık Bakanlığı, Türk Toraks Derneği ve GARD Türkiye şu ifadeleri kullandı: “Günümüzde uzun süreli solunum hastalıklarının tıbbi tedavisinin yanında önerilen Pulmoner Rehabilitasyon, bu hastaların fiziksel ve psikolojik durumlarını düzeltmeyi ve sağlığı iyileştirmeyi hedefleyen, hasta değerlendirmesini takiben bireysel olarak belirlenen egzersiz eğitimi, davranış değişikliği ve hasta eğitimi gibi yaklaşımları içeren kapsamlı uygulamalar bütünüdür.”
PANDEMİ İLE BİRLİKTE TELE-PULMONER REHABİLİTASYON HIZ KAZANDI
Pandemi ile birlikte birçok uygulama boyut değiştirirken artık pulmoner rehabilitasyonun da “Tele-pulmoner rehabilitasyon” olarak gerçekleştirilebiliyor. Uzun süreli nefes darlığı, günlük yaşam aktivitelerinde kısıtlanma, yaşam kalitesinde azalma ve/veya egzersiz kısıtlılığı olan tüm solunum hastalarına pulmoner rehabilitasyon uygulanabilmektedir. Pulmoner rehabilitasyon, her yaştaki solunum hastalarına rehabilitasyon ünitelerinin özelliklerine bağlı olarak hastanede, ayaktan, evde veya sanal ortamda eşzamanlı hastanın evinden katılabileceği tele-pulmoner rehabilitasyon programları olarak uygulanabilmektedir.
PULMONER REHABİLİTASYON KİMLERE UYGULANIR?
KOAH (Kronik obstrüktif akciğer hastalığı) başta olmak üzere astım, bronşektazi, interstisyel akciğer hastalıkları, kistik fibrozis, göğüs duvarı hastalıkları, nöromusküler hastalıklar, akciğer nakli öncesi ve sonrası, akciğer kanseri, akciğer tansiyonu, obezite ilişkili tüm akciğer hastalıklarında pulmoner rehabilitasyon programı başarı ile uygulanabilmektedir. Ayrıca kovid-19 enfeksiyonu sonrası akciğerlerinde değişiklikleri, nefes darlığı, yorgunluk ve aktivitelerde kısıtlanma gibi şikayetleri devam eden hastalarda da pulmoner rehabilitasyon önerilmektedir.
PULMONER REHABİLİTASYONUN AMAÇLARI NELERDİR?
- Hastalığa bağlı gelişen nefes darlığı ve fonksiyonel yetersizliğin ortadan kaldırılması,
- Hastalığın ilerlemesinin önlenmesi,
- Egzersiz toleransının artırılması,
- Sağlık durumunun iyileştirilmesi,
- Hastalık atak sayısının azaltılması ve atak şiddetinin hafifletilmesi,
- Yaşam kalitesinin iyileştirilmesi,
- Hastaneye başvuru sıklığı ve yatış süresinin azaltılması sonucunda sağlıkla ilişkili harcamaların azaltılması,
- Hastalığa bağlı psikolojik durumun düzelmesi,
- Sağ kalımda artış sağlanmasıdır.
PULMONER REHABİLİTASYONUN İÇERİĞİ NELERDİR?
Pulmoner rehabilitasyonun en önemli ve temel bileşeni egzersiz eğitimidir. Bireyin ihtiyaçları doğrultusunda diğer bileşenler de pulmoner rehabilitasyon programlarında yer almaktadır.
SOLUNUM HASTALIKLARINDA EGZERSİZ YAPMAK NEDEN GEREKLİDİR?
Nefes darlığı olan uzun süreli solunum sorunlu hastalar pulmoner rehabilitasyon programları ile güvenli bir şekilde egzersiz yapabilirler. Bu hastalarda nefes darlığı ve/veya yorgunluğun neden olduğu günlük yaşamdaki hareketsizlik; kemik ve kas içeriğinin, kalp ve akciğer fonksiyonlarının, hareket yeteneğinin gittikçe azalmasına neden olur. Egzersiz ile kas kuvveti artar, kas dayanıklılığı artarak daha uzun mesafeler yürünebilir, kas ve eklemler daha iyi hareket eder, gevşeme sağlanır, daha güçlü ve enerjik hissedilir, kalbin çalışması iyileşir ve nefes darlığı azalır. Ayrıca vücut savunma sistemi üzerine olan olumlu etkileri sayesinde enfeksiyonlardan korunma sağlanır.
PULMONER REHABİLİTASYON PROGRAMININ SÜRESİ NE OLMALIDIR?
Pulmoner rehabilitasyon programı en az 8 hafta süre ile uygulanmalıdır. Egzersiz eğitimi bırakıldığında kazanımlar kaybedildiği için egzersiz alışkanlığının devam ettirilmesi gerekmektedir. Yani pulmoner rehabilitasyon merkezlerinde verilen egzersiz eğitimi ve sağlıklı beslenme gibi sağlıklı yaşam öğretileri alışkanlık haline getirilip ‘yaşam tarzı’ olmalıdır. Sonuç olarak, uzun süreli akciğer hastalığından dolayı nefes darlığı, çabuk yorulma ve güçsüzlük hissediyorsanız, günlük aktivitelerinizi yapmakta zorluk çekiyorsanız değerlendirme için göğüs hastalıkları uzmanına başvurduktan sonra pulmoner rehabilitasyon programlarından yararlanmalısınız.
